شهروندان و امنیت اطلاعات آنلاین

اگر پول هنگفتی در یکی از بانک های بین المللی سوئیس داشتید، آیا حاضر می شدید رمز عبور کارت بانک تان را 1234 بگذارید؟! مطمئنا ارزش اطلاعات شخصی شما خیلی بیشتر ازاین هاست پس موقع انتخاب رمز عبور ......

نویسنده در این مطلب، به نکته هایی ساده اما به شدت کاربردی در حوزه امنیت آنلاین می پردازد.

بالاگریوه – مستانه تابش /اگر می دانستید هر 39 ثانیه یک بار یک رایانه هک می شود یا از هر 4 نفری که به اینترنت متصل می شود، یک نفر قربانی حملات سایبری می شود، آیا باز حاضر بودید که وقت و بی وقت به دنیای مجازی سربزنید و خودتان را درمعرض 222000 ویروس رایانه ای قرار دهید؟ شاید با خواندن همین چندخط توانسته باشیم گوشه ای از ذهن تان رادرگیر کرده باشیم که چطور می شود هم از مزایای اینترنت استفاده کرد و هم به دردسر نیفتاد. اگرنمی خواهید جزو آن یک میلیون و هشتصدهزارخانواده ای باشید که طی دوسال گذشته مجبور شده اندبه دلیل وجود ویروس، رایانه شخصی شان را عوض کنند،این توصیه ها را جدی بگیرید.

 برای رایانه شخصی تان  جای مناسبی پیدا کنید

در خانه ای که بچه های کوچک حضور دارند،قرار دادن رایانه شخصی در محلی که در دسترس همه باشد،بدترین تصمیمی است که والدین می توانند بگیرند. توصیه متخصصان به والدین این است که بچه ها ساعت مشخص را پای لپ تاپ بگذرانند و درسایر ساعات شبانه روز دسترسی شان محدود شود. درضمن برای اطمینان خاطر بیشتر نصب نرم افزارهای امنیتی فراموش نشود. این نرم افزارها به شما کمک می کنند تا بتوانید فرزندتان را به طور «نامحسوس» کنترل کنید و ببینید وقتی پای رایانه هستند وارد چه صفحاتی می شوند یا از کدام سایت ها بازدید می کنند.
حد و مرزهای هوشمندانه داشته باشید
اگر انتظار دارید فرزندتان وارد هرسایتی نشود، پس قبل از هرکاری بایدتفاوت سایت های امن و ناامن یا سایت های سالم و غیر سالم رابرای خودتان مشخص کنید و برای او هم روشن کنیدکه سر زدن به کدام سایت یا صفحه مجازی از نظر شما پذیرفته است. مسلما سن و سال بچه ها در تعیین این سایت ها نقش مهمی دارد و نمی شود همه را با یک چوب راند!

اتاق های گفت و گو خط قرمز بچه ها نیست به شرط اینکه وارد اتاق هایی نشود که با نماد alt. مشخص می شوند. چنین اتاق های صرفا متعلق به بزرگسالان است و حضور در آنها درست مثل این است که بچه شما وسط بحث شخصی شما و همسرتان پریده و می خواهد اظهارنظر هم بکند! البته اگر فرزند شما قرار است در اتاق گفت و گویی عضو شود که با سن و سالش متناسب است، باز هم نظارت شما روی حرف هایی که زده می شود لازم است. فرزند شما باید بداند وقتی وارد اتاق گفت و گو می شود به کدام سئوال ها جواب دهد و کدام سئوال ها جزو مسایل شخصی هستند که هم پرسیدنشان اشکال دارد و هم جواب دادن به آنها.

روی قوانین استفاده از رایانه شخصی به توافق برسید

کلمه عبور برای هر کس همانند مسواک شخصی است! پس قرار نیست شخص دیگری از آن اطلاع داشته باشد یااستفاده کند.هر بارکه پای سیستم می نشینیدمطمئن شوید که درهیچ بخشی کلمه عبور شما قابل نمایش نیست. این مساله در مورد آدرس و شماره تلفن هم صدق می کند.

 تا حد امکان از نام کاربری استفاده نکنید که هویت واقعی شما را نشان دهد به خصوص اگر قرار است با غریبه ها حرف بزنید. جای عکس های خصوصی در اینترنت نیست. اگر ریسک کنید و این عکس ها را در فضای مجازی منتشر کنید قطعا باید عواقبش را هم به جان بخرید. اگر فرد غریبه ای به شما پیشنهاد می دهد که ملاقاتی حضوری داشته باشید، بهترین پاسخ «نه» است.

 اگر غریبه ای برای شما ایمیلی فرستاده و فایل هایی را اتچ کرده، از خیر دیدن و سر در آوردن از آنها بگذرید.

 اگر قرار است فرزند شما از رایانه استفاده کند باید قوانین ذکر شده را بداند و قبول داشته باشد. حتی می توانید این قوانین را در قالب یک قرارداد بنویسید و هم خودتان و هم فرزندتان آن را امضا کنید تا ضمانت اجرایش بیشتر شود و بعدا کسی بهانه ای برای در رفتن از زیر مسئولیتش نداشته باشد.
 نرم افزارهای امنیتی را جدی بگیرید
استفاده از رایانه شخصی در حالیکه نرم افزار امنیتی روی آن نصب نشده درست مثل این است که کلیدتان را روی در بگذارید و به سفر بروید! نرم افزارهای امنیتی قابل اعتماد نه فقط جلوی آلوده شدن سیستم شما به بدافزارها را می گیرند، بلکه به شما این امکان را می دهند که عکس ها، محتوا و وب سایت های غیر اخلاقی یا توهین آمیز را فیلتر کنید. البته نکته مهم این است که این نرم افزارها همیشه باید به روز باشند نه اینکه گوشه سیستم شما خاک بخورند.

 غریبه همیشه غریبه است

بچه ها معمولا زود اعتماد می کنند و خیلی نمی توانندبین دنیای واقعی و مجازی تفاوت قائل شوند. آنها معمولا چیزهایی را که در چت می خوانند باور می کنند و تصور می کنند آدمی که این حرف ها را نوشته دقیقا همان کسی است که ادعا می کند. دقیقا به همین خاطر هم هست که بچه ها بیشتر قربانی جرایم سایبری می شوند. پس حتما در این مورد با فرزندتان صحبت کنید و نگذارید نکته مبهمی برایشان باقی بماند. کسی که از پشت رایانه خودش را دختری سیزده، چهارده ساله معرفی می کند و بادختر شما حرف می زند ممکن است در واقعیت یک مرد چهل ساله یا یک بیمار جنسی باشد. البته نظارت شما به عنوان پدر یا مادر فقط به چت و اتاق گفت و گو خلاصه نمی شود بلکه باید سری هم به اکانت های فرزندتان در فیس بوک، گوگل پلاس و... بزنید، دوستانش را بشناسید و مطمئن شوید که اطلاعات و فایل های نامناسب ارسال و یا دریافت نمی کند.

کلمه عبورتان را هوشمندانه اتخاب کنید

اگر پول هنگفتی دریکی از بانک های بین المللی سوئیس داشتید، آیا حاضر می شدید رمز عبور کارت بانک تان را 1234 بگذارید؟! مطمئنا ارزش اطلاعات شخصی شما خیلی بیشتر از این هاست پس موقع انتخاب رمز عبور به این نکات توجه کنید:
    رمز عبور مطئمن باید ترکیبی از عدد، حروف و سمبل باشد.
    رمز عبور مطمئن باید هر چند وقت یکبار عوض شود.
    رمز عبور مطمئن می تواند شماره شاسی خودروی شما باشد.
    رمز عبور مطمئن می تواند ترکیبی از چند کلمه کوچک باشد که با علائم نگارشی از هم جدا شده اند.
    رمز عبور مطمئن می تواند یک کلمه باشد که بین حرف هایش از علائم نگارشی استفاده کرده اید.
    رمز عبور مطمئن ترکیبی از حروف اول یک عبارت خاص باشد؛ مثلا «ارقهن» به جای عبارت «این رایانه قابل هک نیست.»
 سه نرم افزاری که هر سیستم رایانه ای لازم دارد
یک رایانه شخصی امن باید مجهز به 3 محافظ اصلی باشد؛ یعنی نرم افزارهای ضد ویروس، ضد جاسوس و دیواره آتش یا فایروال. البته با اضافه کردن نرم افزارهای ضد اسپم، آنتی فیشینگ و... که به شما امکان جست و جوی امن می دهند، می توانید امنیت سیستم تان را بالا ببرید.

اگر فرزند 3 تا 7 ساله دارید...

شاید با خودتان فکر کنید که بچه ها در این سن نمی توانند مفهوم امنیت آنلاین را درک کنند یا به اصطلاح «عقل شان به این چیزها قد نمی دهد»، در حالیکه نه فقط در این سن می توانند قربانی باشند بلکه اگر اطلاعات درست، به جا و متناسب با سن و سال شان در اختیار آنها قرار گیرند، به خوبی می توانند در فضای مجازی از خودشان مراقبت کنند. برای اینکه این مفهوم را برای فرزندتان توضیح دهید می توانید اینترنت را به یک کتاب خانه بزرگ و پر از کتاب تشبیه کنید و بگویید که چرا حفظ اطلاعات شخصی شان در این فضا اهمیت دارد یا «آدم بدها» چطور ممکن است با در دست گرفتن کنترل رایانه شخصی بچه ها از راه دور به او و خانواده اش آسیب برساند. کودک شما باید بداند که هیچ وقت نباید از اسم واقعی اش استفاده کند و آدرس خانه یا مدرسه اش را به غریبه ها بدهد. بچه ها در این سن نباید سراغ سایت های بزرگسالان بروند و  برای آنها تنها باید موتورهای جست و جوی ویژه کودکان مانند «یاهو! بچه ها» یا «ASK برای کودکان» فعال باشد.

 اگر فرزند 8 تا 12 ساله دارید...

بچه ها در این سن پیچیده تر می شوند، بنابراین صحبت در مورد اینترنت و امنیت در فضای مجازی برای کودکانی که دراین محدوده سنی قرار دارند باید هوشمندانه تر و ظریف تر باشد.البته قبل از این که سراغ فرزندتان بروید و آموزش را شروع کنید، اول باید در مورد مرزهایی که قرار است برای او قایل شوید تصمیم بگیرید. برای این کار بهتر است اول به چند سئوال پاسخ دهید: آیا رایانه در خانه شما قرار است در دسترس همه اعضای خانواده باشد و در یک فضای عمومی قرار داده شود؟ فرزندتان قرار است از چه سایت های بازدید کند؟ چند ساعت از روزش را بایدپای رایانه بگذراند؟ وقتی آنلاین است اجازه دارد به چه کارهایی بپردازد و می تواند با چه کسانی از طریق این فضا ارتباط داشته باشد. سئوال مهم دیگر این است که اگر شما او را کنترل نکنید، در چه شرایطی باید تایید و کمک تان را طلب کند.
 بچه ها در این سن می توانند مفهوم ویروس، هکر و بدافزار را درک کنند و باید بدانند افرادی در فضای مجازی هستند که ممکن است از پایین بودن سن آنها سوء استفاده کرده و بخواهند با گفت و گو در چت روم حواس آنها را به خودشان جلب کنند. برای فرزندتان شرح دهید که چطور ممکن است هویت او از طریق فضای مجازی به سرقت برود.
 فرزند شما باید موقع صحبت کردن در مورد اتفاقاتی که در فضای مجازی برای شان افتاده احساس امنیت و آرامش کنند تا اگر با مورد نامناسبی مواجه شدند، به جای پنهان کاری به شما اطلاع دهند. پس هیچ وقت آن ها را در این موارد تنبیه نکرده یا تهدید نکنید که دیگر اجازه استفاده از اینترنت و رایانه را به او نمی دهید.
 اگر فرزند شما در اتاق گفت و گو با کسی آشنا شده که حرف های نامربوط می زندیا عکس ها و فیلم های نامناسب و مستهجن برایش می فرستد، با تهیه یک کپی از متن گفتگو ها یا گزارش گیری از برنامه، این مساله را به مدیر اتاق گفت و گو اطلاع داده، ارتباط با فرد مورد نظر را نیز مسدود کنید و در موارد مهم حتما پلیس فتا را در جریان قرار دهید.

 اگر فرزند 13 تا 19 ساله دارید...

قطعا پسر یا دختر شما در این سن دوست دارد رانندگی یاد بگیرد و پشت فرمان خودرو بنشیند. آیا این اجازه را به او می دهید؟ مسلما نه. چون هنوز چیزی در مورد قوانین رانندگی نمی داند و گواهینامه هم ندارد. این مساله دقیقا در مورد استفاده از فضای مجازی نیز صدق می کند با این تفاوت که قوانین عبور و مرور به صورت واقعی در اینترنت وجود ندارد و به همین خاطر هم فضای مجازی یک وسیله نقلیه خطرناک و فوق العاده قوی است! پس حضور در این فضا مستلزم آن است که اول اطلاعات لازم را در مورد امنیت فضای مجازی، ترفندهای مختلف برای سرقت اطلاعات افراد در اینترنت و... در اختیار فرزند نوجوان تان قرار دهید و او را با شیوه های عجیب و غریبی آشنا کنید که شکارچیان اینترنتی برای به دام انداختن نوجوانان به خصوص در اتاق های گفت و گو دارند. نوجوان شما در این سن باید بداند که وقتی به اینترنت وصل می شود دری را به سمت اطلاعات مهمی باز می کند که روی رایانه شخصی اش دارد و اگر مراقب نباشد ممکن است امنیتش را از دست بدهد.

 نوجوان ها ممکن است به راحتی شیفته افرادی شوند که در چت روم ملاقاتشان می کنند و حرف هایشان را درست مثل آدم های واقعی باور کنند. پس قبل از اینکه به آنها اجازه دهید از این امکان استفاده کنند، حتما این تفاوت مهم را به فرزندانتان بیاموزید که آدم های مجازی همیشه غریبه اند مگر اینکه در فضای واقعی آنها را از نزدیک بشناسند. علاوه بر این هر چند وقت یکبار سری هم به اکانت فرزندتان در گوگل پلاس و فیس بوک و ... بزنید تا مطمئن شوید با چه کسانی دوست هستند و در این فضا چه می کنند.